Wygląd kikuta pępowiny
Bezpośrednio po urodzeniu się dziecka i ustaniu tętnienia pępowiny, następuje założenie zacisku na pępowinę i przecięcie jej.
Fragment pępowiny zwany kikutem pępowiny zaraz zostaje zaopatrzony suchym, jałowym gazikiem. Przez kilka pierwszych godziny jest on wilgotny i ma kolor biały (z niebieskimi prześwitami, którymi są naczynia krwionośne znajdujące się w pępowinie). W czasie pierwszej doby życia wysusza się i zaczyna obkurczać, zmieniając jednocześnie zabarwienie z biało- niebieskiego na żółto-brązowawy, a po kilku dniach nawet na żółto- czarny.
Kiedy zdejmujemy zacisk? A kiedy kikut pępowiny odpada?
Zacisk z kikuta położna zdejmuje najczęściej w 2- 3 dobie, jeszcze podczas pobytu na oddziale noworodkowym, zaś po całkowitym obkurczeniu się i wyschnięciu kikut pępowiny zwykle odpada samoistnie ok. 5-15 dnia po porodzie.
Pielęgnacja kikuta pępowiny
Niezmiernie ważna kwestią po wypisie dziecka do domu jest pielęgnacja i obserwacja okolicy pępka przez rodziców. Należy pamiętać, że jest to miejsce które podatne jest na wszelakie zakażenia, i aż do momentu odpadnięcia kikuta pępowiny pielęgnujemy go tak samo jak gojącą się ranę.
Według najnowszych rekomendacji pępek pielęgnujemy na sucho, to znaczy że oczyszczamy go raz na dobę najlepiej zaraz po kąpieli. Podczas kąpieli naturalnym jest to, iż myjąc brzuszek dziecka zamoczymy kikut pępowiny, miejsce kikuta pępowiny także myjemy (nie mocząc zbyt długo pod wodą). Pamiętajmy tylko o tym aby bezpośrednio po kąpieli osuszyć go do sucha, a następnie przetrzeć przy nasadzie np. używając zwykłych patyczków do uszu.
Aby pępek lepiej się goił należy go jak najczęściej wietrzyć a zakładając dziecku pieluszkę pamiętać o wywinięciu brzegu tak aby nie urażała i nie podrażniała gojącego się pępka. Można także wyciąć w pieluszce otwór na pępek tak aby ułatwiona była cyrkulacja powietrza.
Sucha pielęgnacja pępka czyli osuszanie, wietrzenie i zapobieganie podrażnieniom jego okolic – powoduje że pępek znacznie rzadziej ulega zakażeniom, a nawet odpada wcześniej.
Jeżeli rodzic koniecznie chce używać środków odkażających, nie używajmy spirytusu! Znacznie lepszym preparatem jest Octenisept, który w przeciwieństwie do spirytusu nie powoduje oparzeń i podrażnień delikatnej skóry brzucha noworodka.
Pamiętajmy!
Nie wolno nigdy odrywać kikuta pępowiny, nawet jeżeli wydaja nam się że zaraz odpadnie. Pozwólmy aby odpadł sam.
Objawy niepokojące podczas gojenia się pępka
W momencie zauważenia jakichkolwiek nieprawidłowości
w gojeniu się pępka tj.:
- ropienie,
- wyraźne zaczerwienienie,
- gorączka, towarzysząca zmianom w okolicy gojącego się pępka,
- obrzęk,
- wyciekanie płynu z pępka,
- nieprzyjemny zapach,
- silne krwawienie z pępka
należy skontaktować się ze swoją położną środowiskowo – rodzinną bądź bezpośrednio z lekarzem neonatologiem / pediatrą.