Spojenie łonowe – czym jest i dlaczego boli?

W czasie ciąży dochodzi do zwiększania ruchomości w stawach krzyżowo-biodrowych, chrząstkozrostu krzyżowo-guzicznego oraz spojenia łonowego.

Spojenie łonowe jest chrząstkozrostem o ograniczonej ruchomości, łączącym kości łonowe
w obrębie miednicy kostnej. W przebiegu ciąży może dochodzić do jego kilkumilimetrowego rozstąpienia, jednak jest to objaw zupełnie fizjologiczny i najczęściej bezbolesny. Poszerzenie chrząstkozrostów jest wynikiem przebudowy miednicy mniejszej pod wpływem wydzielania hormonów: relaksyny, progesteronu i estrogenów. Dzięki nim zwiększa się elastyczność więzadeł kości w obrębie miednicy i stawów krzyżowo-biodrowych, ułatwiając urodzenie się dziecka. W przypadku większości ciężarnych kobiet, rozstąpienie spojenia łonowego następuje w sposób fizjologiczny i nie sprawia większych dolegliwości bólowych.

Rozejście spojenia łonowego w ciąży – czy to coś poważnego?

W rzadkich przypadkach może dochodzi

do znacznego rozluźnienia stawów krzyżowo-biodrowych, co może nasilać dolegliwości bólowe w obrębie miednicy. Rozluźnienie stawów ma charakter postępujący, co oznacza, że objawy nasilają się wraz z trwaniem ciąży, szczególnie w czasie drugiego i na początku trzeciego trymestru. Ból, najczęściej utrzymuje się aż do porodu, zaś powrót do prawidłowego funkcjonowania stawów, następuje zwykle do kilku miesięcy od zakończenia ciąży. Najbardziej uciążliwymi objawami są bóle w okolicy stawów krzyżowo-biodrowych i spojenia łonowego, ujawniające się szczególnie przy chodzeniu i zmianie pozycji ciała kobiety. Rozejście spojenia łonowego charakteryzuje ból w okolicy spojenia, zaburzenia w chodzeniu (tzw. „kaczy chód”) i trudności z obracaniem się w łóżku. W zależności od stopnia rozejścia, ból może nasilać się w czasie ruchu, podnoszenia ciężkich rzeczy, często promieniuje do kości krzyżowej i do ud. Objawy uszkodzenia spojenia łonowego, mogą wystąpić w czasie ciąży, podczas porodu lub ujawnić się dopiero w połogu .

Co robić kiedy dolegliwości bólowe nasilają się?

Jeżeli ból pojawia się już w drugim trymestrze należy przede wszystkim na ograniczyć aktywność ruchową i unikać wykonywania gwałtownych ruchów. W przypadku dużych dolegliwości bólowych, znaczną ulgę przynosi zakładanie pasa pozwalającego na odpowiednią stabilizację miednicy. Ulgę mogą też przynieść aromaterapia, ćwiczenia oddechowe i odpoczynek. W przypadku znacznego nasilenia dolegliwości bólowych należy zgłosić się do lekarza bądź położnej prowadzącego/ej ciążę.

Rozejście spojenia łonowego po porodzie

Najczęstsze problemy, które zgłaszają położnice to duża bolesność w okolicy spojenia łonowego lub ból podbrzusza promieniujący do uda i kości krzyżowej, oraz znaczne trudności w chodzeniu. Powikłanie można zdiagnozować przy pomocy badania palpacyjnego, uciskając spojenie łonowe, oraz wykonując badanie radiologiczne miednicy mniejszej (RTG). Metodami przydatnymi w obrazowaniu zmian są tomografia rezonansu magnetycznego (MRI), badanie ultrasonograficzne (USG), w którym możliwe jest uwidocznienie rzeczywistego poszerzenia chrząstkozrostu. Po rozpoznaniu tego powikłania, wdraża się leczenie zachowawczo-objawowe oraz zaleca się pacjentkom prowadzenie oszczędzającego trybu życia.W przypadku dużych dolegliwości bólowych, znaczną ulgę przynosi zakładanie pasa pozwalającego na odpowiednią stabilizację miednicy. Zaleca się wówczas unieruchomienie pacjentki, na czas, który uzależniony jest głównie od tempa cofania się zmian i wielkości rozejścia się spojenia łonowego.

W leczeniu rozejścia spojenia łonowego, podaje się również leki przeciwbólowe, których rodzaj zależy głównie od faktu, czy kobieta karmi piersią.

Leczenie operacyjne rozważa się w sytuacji braku zrostu chrząstki i nawrotów rozejścia spojenia przy nieskuteczności stosowanych powyższych metod łagodzenia dolegliwości bólowych.

Rozejście spojenia łonowego – co dalej?

Rokowanie w przypadku rozejścia spojenia łonowego jest najczęściej pomyślnie, a główne dolegliwości ustępują samoistnie, najczęściej do 6 miesięcy po porodzie.