Upławy jest to wydzielina, która wydobywa się w nadmiarze z pochwy. Ich wygląd (konsystencja, zapch) zależy od rodzaju infekcji (np. bakteryjna, grzybicza). Upławy nigdy nie są fizjologiczne i zawsze powinny skłonić nas do wizyty u lekarza!
Jedyną fizjologiczną wydzieliną z pochwy, poza czasem krwawienia miesięcznego, jest śluz szyjkowy. Powstaje on w kanale szyjki macicy. Jego wygląd zmienia się zależnie od fazy cyklu miesiączkowego, ale istotnym jest także wiek kobiety, czy przyjmuje tabletki antykoncepcyjne, a także wpływ mogą mieć infekcje i stres. Śluz szyjkowy na początku cyklu (pierwszym dniem cyklu jest zawsze pierwszy dzień miesiączki) jest zwykle nieobecny w przedsionku pochwy. Zaczyna się pojawiać dopiero w okresie okołowulacyjnym. Najpierw kobieta obserwuje wydzielinę gęstą, lepką, a następnie śluz płodny, który jest przejrzysty i rozciągliwy. W fazie poowulacyjnej śluz powoli zanika i znów staje się gęsty i lepki.
Jaka wydzielina z pochwy powinna wzbudzić niepokój?
Każda inna wydzielina niż śluz szyjkowy powinna skłonić do dalszych obserwacji, a w rezultacie do wizyty u ginekologa. Wydzielina o nieprawidłowym kolorze:- szarawym, żółtym, zielonym, powinna wzbudzić niepokój. Fizjologicznie śluz szyjkowy ma wygląd jasny, mleczny, opalizujący a w okresie okołoowulacyjnym jest on przejrzysty, wodojasny.Upławy, wydzielina z pochwy, o konsystencji serowatej, o nieprzyjemnym zapachu – o zapachu drożdży bądź rybim, są sygnałem alarmowym do pilnej wizyty u ginekologa! Poza wyciekim z pochwy, upławami dodatkowo kobieta może odczuwać także:świąd, pieczenie, a nawet ból okolic pochwy, krocza oraz warg sromowych, zwłaszcza po stosunku. Gdy wystąpi któryś z opisywanych objawów należy NIEZWŁOCZNIE zgłosić sięna wizytę do ginekologa.
Jak rozpoznać przyczynę upławów?
Nieprawidłowa wydzielina, świąd, pieczenie najczęściej są spowodowane stanem zapalnym pochwy. Może być on spowodowany przez bakterie (np. chlamydie), grzyby, pierwotniaki (np. rzęsistek pochwowy), wirusy. Według badań grzybica (np. kandydoza) razem z rzadszymi nieco zakażeniami rzęsistkiem jest przyczyną ok. 90 proc. infekcji pochwy. Jednak niezwykle ważne jest aby wcześnie udać się do lekarza, gdyż choroby te niewyleczone lubią nawracać.
Jakie są czynniki ryzyka pojawienia się stanów zapalnych pochwy?
– nieprawidłowa higiena osobista,
– otyłość,
– choroby ogólnoustrojowe –najczęściej cukrzyca, alergie, niedobory immunologiczne i wiele innych
– antybiotykoterapia,
– antykoncepcja,
– sterydoterapia,
– częsta zmiana partnerów seksualnych,
– ciąża,
– częste irygacje pochwy
– niski status społeczno-ekonomiczny,
– palenie papierosów,
– HIV.
Prawidłowa higiena intymna, to przede wszytskim mycie krocza tzw. podmywanie, w kierunku od okolicy pochwy do odbytu, a nie odwrotnie!
Każda kobieta powinna sobie uświadomić sobie, że naturalnym sprzymierzeńcem kobiet w utrzymaniu prawidłowego odczynu ph pochwy, który wynosi od 3,8–4,5 (a więc jest kwaśny), są występujące tam pałeczki kwasu mlekowego (Lactobacillus). Używanie mydeł w płynie, w kostce lub tzw. żelu do higieny intymnej sprawia, że środowisko pochwy traktowane jest substancją zasadową. Substancja ta powoduje zmianę z kwaśnego ph na zasadowe i doprowadza do namnażania drobnoustrojów, które mogą powodować upławy i nawracające stany zapalne.
Warto dbać o prawidłową higienę i nie nadużywać żeli intymnych i mydeł, a w głównej mierze używac bieżącej wody do mycia okolic intymnych.
Powstawaniu stanów zapalnych sprzyja także: stosowanie antykoncepcji hormonalnej, wczesne rozpoczęcie współżycia oraz ryzykowne zachowania seksualne, dieta bogata w węglowodany, stosowanie tamponów. Warto także pamiętać o tym, że używanie wspólnego ręcznika, również może zwiększyć szansę na infekcję intymną. Okolice intymne są bardzo wrażliwe i u coraz większej liczby kobiet pojawia się alergia. Śluzówki pochwy mogą reagować w ten sposób na: prezerwatywy (smakowe, lateksowe), sztuczne tworzywa z których zrobiona jest bielizna i na proszki w których się pierze. Kolczyki w miejscach intymnych, tatuaże, botoks również niekorzystnie wpływają na śluzówki pochwy. Mogą one doprowadzić do ich drażnienia, mogą wywoływać alergie bądź stany zapalne.
Warto pamiętać o: noszeniu bielizny z włókien naturalncyh, przewiewnnych.
Nie należy nadużywać kąpieli w wannie z obfika pianą, lepiej, bo zdroiwj wybierać prysznic.
Nie zaleca się także używania podpasek i wkładek intymnych poza krwawieniem miesiączkowym.
Literatura:
1. Nalewczyńska A., Cendrowska A., Kowalska J., Szyszka B.: Zaburzenia biocenozy pochwy – postępowanie diagnostyczne oraz leczenie, Ginekologia Praktyczna, 2009 (3)
2. Kaźmierczak W., Fiegler P., Węgrzyn P.: Zakażenia grzybicze pochwy – diagnostyka, leczenie i zapobieganie nawrotom, Ginekologia praktyczna, 2004 (5)